"Jau ma regord anc bain da la reacziun da noss scolast, cura ch'el m'ha dumandà en l'instrucziun tge che jau veglia daventar", di Nadia Starcevic che frequenta ses terz onn d'emprendissadi sco sviluppadra d'applicaziuns tar la SAP dal Grischun. "Cura che jau al hai dà resposta ch'jau veglia daventar programmadra, ha el manegià ch'jau saja bain ina dunna. E dunnas sa decidian bain plitost per professiuns socialas u per il KV", declera la giuvna da 19 onns. Da quel temp è ella sa dumandada: Pertge di el quai? Manegia el propi che las dunnas sappian quai main bain? Remartgas devi da lez temp era da persunas da medema vegliadetgna: Sch'ina tala professiun tecnica saja propi il dretg e sche la maturitad professiunala tecnica na saja betg memia difficila per ella. Er ils clischés da la glieud che lavura en l'informatica restan anc fin oz: "Blers manegian propi anc adina ch’i saja sco en il film. Informatichers sajan nerds che sesian en il tschaler davos il computer cun ina stgatla da pizza e che hackian computers esters. Quai n'haja insumma da far nagut pli cun la realitad moderna d'ozendi", manegia l'emprendista.
Nadia Starcevic è stada tar sia decisiun da far in emprendissadi en l’informatica. Ella ha gia adina gì gugent matematica ed insaco ha ella chattà interessant da lavurar en in champ professiunal, nua che be paucas dunnas lavuran. Tema da betg accumplir las pretaisas n’ha ella mai gì. Bler pli impurtant saja dad esser motivà e d'avair l'interess necessari per la chaussa.
Sustegn tras ils geniturs e tras amis
Durant l’entir process concernent la tscherna da professiun è Nadia adina vegnida sustegnida da ses geniturs. Il bab, che ha savens da far cun informaticras ed informatichers, ha adina puspè accentuà ch’i saja impurtant che dapli dunnas sajan represchentadas en la branscha dad IT. E sia mamma, che maina in team dad umens, n’ha uschè u uschia mai gì in problem cun quai, anzi il cuntrari. Er sias amias e ses amis han adina sustegnì sia decisiun. Oz èn els perfin cuntents da quai. Pertge che problems cun il computer ed il handy tutgan tar il mintgadi e baininqual cun in’idea da project u da fatschenta dovra anc ina pagina d'internet. "Els vegnan lura tar mai e ma dumondan, sche jau als pudess gidar. Jau saja gea versada cun chaussas tecnicas e digitalas", raquinta Starcevic.
Informaticras: anc adina ina raritad en Svizra
Nadia Starcevic tutga tar ina minoritad sco informaticra. Sulettamain 10 pertschient da tut las emprendistas d'informatica èn femininas. A la scola professiunala artisanala a Cuira è la maturanda professiunala ina da 14 dunnas che sa lascha scolar sco informaticra. La scola professiunala artisanala scolescha las emprendistas ed ils emprendists tranter auter en il svilup da plattafurmas, l'informatica da manaschi ed en il svilup d'applicaziuns ed ha en quests champs 177 emprendistas ed emprendists. La dumonda, sch'ella sa sentia sco outsider sco dunna en la scola, neghescha ella. "Qua en la scola professiunala vegnin nus sustegnids bain da las persunas d'instrucziun ed i sa chapescha insaco da sez, ch'ins lavura sco dunna en l'informatica", di l'emprendista.