Professura

Talian e didactica da talian

En la societad datti adina puspè novas discussiuns davart l’instrucziun da linguas estras en scola. En quest connex vegnan discutads ils custs ed il niz da l’instrucziun da linguas estras, en spezial il squitsch per las scolaras ed ils scolars, las finamiras d’emprender effectivamain cuntanschidas e la relevanza da tschertas linguas estras. Il project da perscrutaziun MoMIt - Modelli mentali dell’italiano L2 nella scuola elementare («Models mentals dal talian sco lingua estra en la scola primara») da la Scola auta da pedagogia dal Grischun e da l’Universitad da Berna sa deditgescha a quest tema per il cas specific dal talian sco emprima lingua estra en il Grischun tudestg. El duai far constataziuns davart ils models mentals da scolaras e scolars da las 6. classas dal Grischun tudestg, da lur geniturs e da lur persunas d’instrucziun, q.v.d. davart lur emoziuns, lur motivaziuns e lur tenuta areguard il talian sco lingua estra da scola. Il project MoMIt vegn finanzià dal Fond naziunal svizzer.

Il med d’instrucziun «Orbita» per l'instrucziun da talian en las scolas dal Grischun talian vegn sviluppà d’in team da 32 persunas da la SAP dal Grischun sut la direcziun da dr. Franca Caspani. Per mintga onn da scola da la scola obligatorica vegnan preparadas materialias stampadas e digitalas per scolaras e scolars sco era per persunas d'instrucziun.

In sbagl linguistic vegn en general definì en la glottodidactica sco ina divergenza dad ina norma specifica (p.ex. regla grammaticala, ortografica, pragmatica). En circuls pedagogics chaschuna il tema sbagls bleras debattas; en la perscrutaziun ha l’attenziun per quest tema chaschunà numerus studis davart Interlanguage, la conscienza metalinguistica, sco era l’efficacitad da correcturas per emprender ina lingua. I mancan dentant enconuschientschas co che las persunas d’instrucziun tractan ils sbagls e tge consequenzas che las variablas colliadas cun quels (p.ex. istorgia da la lingua, conscienza metalinguistica, abilitads metacognitivas, metoda d’instrucziun, grad d’observar il plan d’instrucziun) pon avair sin questa pratica.

En quest studi, manà da dr. Giulia Berchio (SAP dal Grischun), vegn perscrutà co che las persunas d’instrucziun da la scola primara tractan sbagls en texts da linguas estras. Il project, finanzià dal Center scientific da cumpetenza per la plurilinguitad, resguarda tut las linguas estras che pon cumparair tut tenor chantun sco emprima lingua estra en Svizra: franzos, englais, talian, rumantsch e tudestg.

Il project "EsTeLS" (Esperire il territorio in lingua straniera, «Experimentar il territori en la lingua estra») vegn purschì dal San Bernardino Lab (SUPSI) e da la professura da talian e didactica da talian da la Scola auta da pedagogia dal Grischun. El ha la finamira da porscher in model didactic per l’emprender situativ (en spezial en in context extrascolar) dals roms NUS (natira, uman, societad) per il segund stgalim e NT (natira e tecnica), STS (spazis, temps e societads) ed ELT (economia, lavur e tegnairchasa) per il terz stgalim. Ils elements da la lingua estra vegnan er integrads cun agid da tecnologias digitalas (champ medias ed informatica).