Intervista

«Nus stuain adattar permanentamain noss studis per resguardar ina vasta paletta da biografias da furmaziun e cumpetenzas.»

Tge èn las sfidas actualas en la didactica da la scola auta da la furmaziun da persunas d'instrucziun e co èn ellas sa midadas ils ultims onns?

En mia funcziun sco docent e manader dal champ a la Scola auta da pedagogia ves jau ina retscha da sfidas didacticas da la scola auta. Ina sfida centrala è d'adattar cuntinuadamain la furmaziun da persunas d'instrucziun a las pretaisas da la societad e dal sistem da furmaziun che sa midan. Quai cumpiglia per exempel d’integrar novas tecnologias en l'instrucziun, da s’occupar cun diversitad ed inclusiun sco era da promover las cumpetenzas che preparan las scolaras ed ils scolars per in futur pli e pli cumplex ed intschert. Ultra da quai ha la furmaziun da scolastas e scolasts l'incumbensa da preparar las persunas d'instrucziun futuras sin ina cuntrada da furmaziun caracterisada da digitalisaziun e da midadas globalas. Quests svilups pretendan premissas innovativas d'instruir e d'emprender che sustegnan l'emprender persunalisà e permanent.

 

Quant fitg influenzescha la mancanza da persunas d'instrucziun, en spezial en il sectur dal stgalim secundar I, la scolaziun da persunas d'instrucziun en scolas autas da pedagogia?

La mancanza da persunas d'instrucziun, surtut sin il stgalim secundar I, ans confruntescha cun sfidas spezialas. Tenor mai pretenda quella ina examinaziun da nossas strategias per recrutar e scolar persunas d'instrucziun. Nus stuain chattar vias innovativas per render pli attractiva la scolaziun e per pudair pledentar studentas e students potenzials da differents champs e cun differentas premissas professiunalas. Quai vul dir che nus stuain adattar cuntinuadamain la structura ed ils cuntegns da noss studis per uschia resguardar ina vasta paletta da biografias da furmaziun e cumpetenzas. In ulteriur aspect è la necessitad d’intensivar experientschas d'emprender che sa basan sin la pratica per pudair preparar meglier las studentas ed ils students sin lur rollas futuras en las scolas. Da dumagnar questas sfidas na pretenda pia betg mo adattaziuns quantitativas, mabain oravant tut qualitativas, per porscher a las persunas d'instrucziun futuras la meglra scolaziun pussaivla.

 

Nua stat il nov studi per il stgalim secundar I ed il studi cumbinà per il stgalim secundar I e per las scolas da maturitad a la SAP dal Grischun en il context da las sfidas numnadas?

Nus avain sviluppà in studi ch’integrescha l'eterogenitad creschenta da las studentas e dals students e che pussibilitescha vias d'emprender flexiblas. Igl è decisiv da porscher a las studentas ed als students che han gia in diplom da bachelor spezialisà u in master settings da scolaziun pli individuals. Noss concept sa basa sin il fatg che las studentas ed ils students elavuran sur trais onns 31 cumpetenzas situadas per il mintgadi professiunal futur. Quai succeda cun crear atgnas construcziuns per dumagnar a moda professiunala questas situaziuns da la pratica e cun cumprovar lur realisaziun en la furmaziun da la pratica professiunala. In aspect impurtant per mai è la cumprova da cumpetenza inversa ch'è ina sfida per las persunas ch’emprendan, ma er in enritgiment spezial, perquai ch'ella pussibilitescha novas situaziuns d'emprender e da valitar. Las studentas ed ils students pon duvrar lur resursas e lur experientschas ch'èn gia avant maun sco situaziun da partenza e cumprovar lur cumpetenzas elavuradas da maniera individualisada.

 

Co gida il concept da las «cumpetenzas situadas» en il studi da prender per mauns las sfidas en la furmaziun da persunas d'instrucziun?

Il concept pussibilitescha d'adattar directamain la scolaziun a las pretensiuns realas da la professiun da scolast:a. Cun elavurar ed applitgar las cumpetenzas en contexts situativs promovain nus betg mo l'emprender individual, mabain era l’emprender orientà al context ed a la pratica. Las studentas ed ils students vegnan animads da sviluppar atgnas soluziuns sin basa da concepts scientifics e d'experimentar quellas en la pratica. Il particular da quest concept è che tant l'elavuraziun sco era las cumprovas da las cumpetenzas pon vegnir concepids individualmain. Uschia na vegn betg mo sustegnì il svilup persunal da mintga singul, mabain vegnan er visibels ils nivels da cumpetenza che surpassan las pretensiuns minimalas e che rendan visiblas las prestaziuns da cumpetenza ch'èn avant maun.

 

Co vegnan realisadas en il studi vias d'emprender individualas e la colliaziun teoria-pratica?

Nus dain gronda paisa da pussibilitar vias d'emprender individualas e da duvrar la teoria cun cleras finamiras per l'atgna realisaziun pratica. Igl è essenzial che las studentas ed ils students n'acquistan betg mo enconuschientschas, mabain emprendan era d'applitgar questas enconuschientschas en situaziuns professiunalas concretas. Nus cuntanschain quai cun accumpagnar las studentas ed ils students durant l'elavuraziun dad atgnas construcziuns per dumagnar situaziuns relevantas da pratica. Las studentas ed ils students lavuran a moda autonoma vi da lur projects e decidan sezs co e cura ch'els elavuran e cumprovan tschertas cumpetenzas. Questa flexibilitad na sustegna betg mo differents stils d'emprender, mabain promova era l'independenza e l'atgna responsabladad per il mintgadi professiunal da pli tard.

Ultra da quai han las studentas ed ils students la pussaivladad da cooperar activamain tar la planisaziun dal semester. Las studentas ed ils students pon exprimer lur basegns per ils termins dals moduls che suondan, sinaquai faschain nus docentas e docents purschidas specificas. Quest princip participativ permetta a las studentas ed als students da determinar sezs lur vias d'emprender e da s'occupar uschia cuntinuadamain cun la colliaziun tranter teoria e pratica.

 

Co sa preschenta l’emprender social tar tanta individualitad e co vegn la valitaziun orientada al svilup realisada?

L'emprender collaborativ è ina pussaivladad per rinforzar las cumpetenzas socialas e communicativas da las studentas e dals students. Quai che vegn ad esser impurtant per lur futur mintgadi professiunal. Per promover quai avain nus etablì differents formats, en ils quals las studentas ed ils students realiseschan communablamain projects, dattan in feedback vicendaivel e sa barattan in cun l'auter. Questa furma da collavuraziun reflectescha la lavur da team che daventa pli e pli impurtanta en la cuntrada da furmaziun moderna.

Il svilup da las studentas e dals students vegn promovì da la valitaziun orientada al svilup. Enstagl d'avair mo cumprovas d'emprender unicas, pon las studentas ed ils students meglierar e sviluppar vinavant lur lavur sin basa da feedbacks. Quest process na promova betg mo l'emprender cuntinuant, mabain er ina cultura da reflexiun ed ina stenta cuntinuada da sa sviluppar. Ultra da quai maina el formalmain ad in nivel da cumpetenza pli aut che vegn attestà en il diplom. Igl è impurtant che las studentas ed ils students emprendan dad enconuscher e d'appreziar lur agen svilup. La valitaziun orientada al svilup porscha ina pussaivladad per quest intent.

 

Tge experientschas èn gia vegnidas rimnadas en la realisaziun e co vegnan ellas duvradas en il futur?

Las studentas ed ils students apprezieschan l'auta individualisaziun e la pussaivladad da crear atgnas vias d'emprender. Ellas ed els nizzegian las libertads e la flexibilitad dal studi per sviluppar lur cumpetenzas en in tempo individual ed en lur atgna moda e maniera. Savens vegn dentant l'emprender collaborativ era vesì sco schanza per ils progress d'emprender individuals. Ina sfida è dentant che singulas studentas e singuls students sa concentreschan en emprima lingia sin elavurar las cumprovas d'emprender e ch'els profiteschan pli pauc da la pussaivladad sa barattar durant occurrenzas da moduls. Qua datti potenzial da meglieraziun, spezialmain per promover l'emprender collaborativ e per rinforzar l'abilitad da lavurar en in team. Per las cumprovas d'emprender avain nus uss introducì lavurs da team en teams che mida adina puspè.

La valitaziun orientada al svilup è sa cumprovada. Studentas e students cun differentas enconuschientschas preliminaras nizzegian la pussaivladad da meglierar cuntinuadamain lur cumpetenzas a maun da las reacziuns e da prender en mira in pli aut nivel da valitaziun.

L'accumpagnament d'emprender da las docentas e dals docents sco era lur cumpetenza da cussegliaziun èn sa mussads sco centrals per realisar nossa finamira. In sustegn adaptiv ed individual è decisiv per navigar las studentas ed ils students cun cleras finamiras tras lur sfidas e per als promover en lur svilup persunal e professiunal. Er en il barat collegial ha l'accumpagnament d'emprender survegnì ina impurtanza centrala.

Las experientschas rimnadas ans motiveschan da sviluppar vinavant cuntinuadamain il studi e d'utilisar las enconuschientschas era per concepir auters studis. Sur ina rait cun autras scolas autas da pedagogia barattain nus regularmain experientschas ed essan londervi d'emprender in da l'auter. I resta interessant da vesair co che nossas ideas en la furmaziun da las persunas d'instrucziun sa sviluppan vinavant e tge novas pussaivladads che resultan.

Il CAS didactica da la scola auta pussibilitescha a las participantas ed als participants da sviluppar vinavant lur atgna instrucziun tenor basas, teorias e concepts didactics actuals. Cun finamiras individualisadas e persunalisadas vegn promovì in emprender orientà a las resursas ed al svilup tenor l'agen profil da cumpetenza. La finamira è la planisaziun, la realisaziun ed il svilup autonom da l'atgna instrucziun universitara. L'integraziun da novas enconuschientschas da la perscrutaziun, da la societad, da la tecnologia e da la didactica da la scola auta pussibilitescha da far avanzar l'emprender en direcziun d'ina scola auta persistenta.