Dieta internaziunala a Tavau
Plurilinguitad e minoritads linguisticas en in context global

Dals 21 fin ils 23 da matg 2025 organisescha la Scola auta da pedagogia dal Grischun en collavuraziun cun la Scola auta da pedagogia Lucerna ina dieta internaziunala davart la plurilinguitad e las minoritads linguisticas. En il center da congress a Tavau sa scuntran represchentantas e represchentants da linguas minoritaras da tut ils continents per in barat scientific. L’occurrenza è er averta per la publicitad interessada.

Dapi daditg stattan en l‘entir mund la diversitad linguistica e culturala, la promoziun ed il mantegniment da linguas minoritaras e linguas periclitadas en il center da l’interess da la perscrutaziun, da la pratica e dal svilup. Medemamain en il focus èn la renconuschientscha da las linguas da segns en la societad ed en il context da furmaziun, la chapientscha tranter las cuminanzas linguisticas ed en quest connex era la rolla da la digitalisaziun. Ultra da quai vegn la tematica da las minoritads linguisticas indigenas e dependentas da la migraziun discutada a moda vasta en differents contexts. 
La dieta a Tavau è la 10avla dieta scientifica sut il patrunadi dal consorzi internaziunal «Plurilinguitad sco schanza». Suenter ch’ella è vegnida realisada en Belgia, a Luxemburg, Germania ed Austria ha ella lieu per l’emprima giada en Svizra.

Plattafurma per dumondas multifaras
«Sin basa da sia plurilinguitad sa porscha il chantun Grischun spezialmain sco lieu da realisaziun», è prof. dr. Vincenzo Todisco, manader da la professura per talian e didactica da talian a la Scola auta da pedagogia dal Grischun, persvas. El organisescha la dieta ensemen cun prof. dr. Edina Krompák, manadra da l’Institut per didactica dal rom da las linguas e da la linguistica da furmaziun da la Scola auta da pedagogia da Lucerna. Todisco è surstà positivamain dal grond eco: «Gia dapli che tschient represchentantas e represchentants da linguas minoritaras da tut ils continents èn s’annunziads. Nus spetgain fin duatschient participantas e participants.» Krompák punctuescha l’urgenza da resguardar las linguas minoritaras en il context da furmaziun che sa mussa en il grond eco internaziunal da la conferenza. Il program porscha ina plattafurma per la perscrutaziun e per la chapientscha da las dimensiuns da la plurilinguitad, da las linguas minoritaras, da la promoziun da lingua, dal mantegniment da la lingua e da las linguas da segns en in context global. Ultra da quai vegnan dilucidadas las consequenzas da la transfurmaziun digitala, en spezial da l’intelligenza artifiziala per la promoziun da la plurilinguitad. Medemamain vegnan tematisadas las linguas periclitadas indigenas e lur revitalisaziun.

Anc plazs libers
La dieta sa drizza ad expertas ed experts da la perscrutaziun, da la furmaziun e da la politica, dentant er a persunas d’instrucziun, studentas e students sco er ad ulteriuras persunas interessadas che s’occupan da dumondas (socio)linguisticas, da la politica da furmaziun e da la didactica en connex cun la plurilinguitad e cun las minoritads en il senn il pli vast.

Dapli infurmaziuns ed annunzia: phgr.ch/minoritads-linguisticas

 

Datas impurtantas:


Datum:

21 fin ils 23 da matg 2025

Lieu:
Center da congress Tavau, Talstrasse 49a, 7270 Tavau Plaz

Annunzia:
fin ils 30 d’avrigl 2025
+41 81 354 03 06

Program e custs:
guarda per plaschair phgr.ch/minoritads-linguisticas

Organisaziun:

Scola auta da pedagogia dal Grischun
Scola auta da pedagogia da Lucerna 
Consorzi «Plurilinguitad sco schanza»

Partenadis:
Dipartimento formazione e apprendimento/Alta scuola pe dagogica (SUPSI/DFA, Tessin), Scola auta da pedagogia dal Vallais (HEPV-S), Chantun Grischun, Uffizi federal da cultura. 
Sustegnì da numerus sponsurs.

Fatgs davart la diversitad linguistica

  • Sin il mund datti actualmain var 7'000 linguas.
  • Da las 7'000 linguas èn 6'300 linguas minoritaras.
  • Las trais linguas che vegnan discurridas il pli savens èn englais (ca. 1.4 milliardas pledadras e pledaders), mandarin (ca. 1.1 milliardas) e hindi (ca. 600 milliuns).
  • Franzos tutga tar las diesch linguas che vegnan discurridas il pli savens sin l’entir mund (274 milliuns), tudestg è sin il 12avel plaz (160 milliuns) e talian e sin il 29avel plaz (68 milliuns), entant ch‘il rumantsch è cun sias 40‘000 pledadras e pledaders ina lingua fitg pitschna.
  • La gronda part dals stadis europeics ha pliras linguas minoritaras.
  • La Svizra è uffizialmain quadrilingua cun sias linguas uffizialas tudestg, franzos, talian e rumantsch.
  • En Svizra è il tudestg la lingua che vegn discurrida il pli savens (62,3 %), lura il franzos (22,8 %), il talian (8 %) ed il rumantsch (0.5 %).
  • Ils moviments da migraziun, spezialmain dapi il 20avel tschientaner, han enritgì la Svizra cun ulteriuras linguas e varietads linguisticas sco portugais, albanais, spagnol, BCMS. 23 % da la populaziun che viva en Svizra n’ha betg ina da las linguas naziunalas sco emprima lingua.
  • En Svizra datti ca. 30’000 persunas che discurran jenic e rumantsch.
  • Radund 10'000 persunas en Svizra dovran ina lingua da segns.


Contact

Prof. dr. Vincenzo Todisco, professura per talian e didactica da talian da la Scola auta da pedagogia dal Grischun, +41 81 354 03 94, vincenzo.todisco@phgr.ch 

Prof. dr. Edina Krompák, Institut per didactica dal rom e da las linguas e da la lingusitica da furmaziun da la Scola auta da pedagogia da Lucerna, +41 41 203 05 41, edina.krompak@phlu.ch

Dieta scientifica Plurilinguitad e minoritads linguisticas en in context global – 10. dieta dal consorzi internaziunal  “Plurilinguitad sco schanza”

Dals 21 fin ils 23 da matg 2025 ha lieu a Tavau, en il Grischun (Svizra), la dieta davart il tema “Plurilinguitad e minoritads linguisticas en in context global”. La dieta vegn organisada da la Scola auta da pedagogia dal Grischun (SAPGR) en collavuraziun cun la Scola auta da pedagogia da Lucerna (SAPLU) e sut il patrunadi dal consorzi internaziunal “Plurilinguitad sco schanza”. Las organisaziuns partenarias èn il Dipartimento formazione e apprendimento/Alta scuola pedagogica (SUPSI/DFA, Tessin) e la Scola auta da pedagogia dal Vallais (HEP-VS). La dieta da TSL (tudestg sco segunda lingua) è integrada en la dieta «Plurilinguitad e minoritads linguisticas en in context global». Ulteriuras infurmaziuns suondan cun la publicaziun dal program.

ulteriuras infurmaziuns

Intervista La lingua determinescha tgi che nus essan

Sin l'entir mund existan var 7000 linguas. Intginas vegnan discurridas da milliardas umans, autras cumbattan per surviver. Era linguas pitschnas portan en sai ina cultura unica, ma ellas svaneschan. Pertge è quai uschia? Nus discurrin sur da quai cun prof. dr. Vincenzo Todisco, manader da la professura da talian a la Scola auta da pedagogia dal Grischun e cunorganisatur da la dieta davart linguas minoritaras a Tavau.

ulteriuras infurmaziuns

Ihr Browser (IE 11) ist leider zu alt und wird nicht mehr unterstützt.