Dieta scientifica
Plurilinguitad e minoritads linguisticas en in context global – 10. dieta dal consorzi internaziunal  “Plurilinguitad sco schanza”

Dals 21 fin ils 23 da matg 2025 ha lieu a Tavau, en il Grischun (Svizra), la dieta davart il tema “Plurilinguitad e minoritads linguisticas en in context global”. La dieta vegn organisada da la Scola auta da pedagogia dal Grischun (SAPGR) en collavuraziun cun la Scola auta da pedagogia da Lucerna (SAPLU) e sut il patrunadi dal consorzi internaziunal “Plurilinguitad sco schanza”. Las organisaziuns partenarias èn il Dipartimento formazione e apprendimento/Alta scuola pedagogica (SUPSI/DFA, Tessin) e la Scola auta da pedagogia dal Vallais (HEP-VS).

La dieta da TSL (tudestg sco segunda lingua) è integrada en la dieta «Plurilinguitad e minoritads linguisticas en in context global». Ulteriuras infurmaziuns suondan cun la publicaziun dal program.

Data

21.05.2025 - 23.05.2025

Temp

- siehe Programm -

Lieu

Kongresszentrum Davos (Schweiz)

Annunzia

30.04.2025

Organisatur

Pädagogische Hochschule Graubünden in Zusammenarbeit mit der Pädagogischen Hochschule Luzern

Numer da l'occurrenza

2024.RE.006

Impurtant da savair

Basa per la dieta

La diversitad linguistica e culturala, la promoziun ed il mantegniment da las linguas minoritaras sco era da quellas periclitadas, la renconuschientscha da las linguas da segns en la societad ed en il context da furmaziun, la chapientscha tranter las cuminanzas linguisticas e la rolla da la digitalisaziun en quest connex stattan dapi ditg en il center da l’interess da la perscrutaziun, da la pratica e dal svilup. Uschia vegn la tematica da las minoritads linguisticas autoctonas e dependentas da la migraziun discutada a moda vasta en differents contexts. La Svizra, part da l’Europa plurilingua, cun sias quatter linguas naziunalas e cun las numerusas autras linguas discurridas è in exempel per ina plurilinguitad sociala, instituziunala ed individuala. Spezialmain il chantun Grischun triling è grazia a sia structura sociolinguistica multifara in lieu ideal per ina dieta internaziunala che duai dilucidar pli detagliadamain las dumondas en connex cun la plurilinguitad e las minoritads linguisticas en in context global.

Finamira da la dieta

La dieta duai porscher ina plattafurma per perscrutar e chapir las diversas dimensiuns da la plurilinguitad, dal translanguaging e da las minoritads linguisticas, da las linguas da segns e da las linguas indigenas en in context global. Ils aspects da questas dimensiuns vegnan discutads en l’ensaina d’ina cuntraversa constructiva che duai pussibilitar d’avrir discurs davart l’emprender e l’instruir da linguas en vista ad ina scolaziun da linguas cun responsabladad sociala. Ultra da quai duai la dieta dilucidar las consequenzas da la transfurmaziun digitala ed en spezial da l’intelligenza artifiziala (IA) en il champ da la promoziun da la plurilinguitad.

Public en mira

La dieta sa drizza ad expertas ed experts da la perscrutaziun, da la furmaziun e da la politica da lingua, dentant er a persunas d’instrucziun, studentas e students sco er ad ulteriuras persunas interessadas che s’occupan en il senn il pli vast da dumondas (socio)linguisticas, da la politica da furmaziun e da dumondas didacticas en connex cun la plurilinguitad e las minoritads.

Call for papers

Las scolas autas da pedagogia dal Grischun, da Lucerna, dal Vallais e dal Tessin (Svizra) ed il consorzi internaziunal “Plurilinguitad sco schanza” appelleschan d’inoltrar contribuziuns per la dieta internaziunala cun il titel “Plurilinguitad e minoritads linguisticas en in context global”. Scienziadas e scienziads, perscrutadras e perscrutaders, pedagogas e pedagogs sco er expertas ed experts da la pratica èn envidads d’inoltrar propostas per referats, lavuratoris, posters, lavurs audiovisualas u represchentaziuns d’art.

Referats

Workshops

Posters

Lavur audiovisual / Performanza artistica

Ils referats tematiseschan problems e dumondas determinadas da projects da perscrutaziun e da svilup currents u terminads dacurt. Els vegnan situads en il context dal tema da la dieta e duran en tut 30 minutas (20 minutas preschentaziun, 10 minutas discussiun). Ils referats pon vegnir tegnids en tudestg, franzos, talian, rumantsch, lingua internaziunala da segns (sche pussaivel cun folias en englais) u en englais (sche pussaivel cun folias en in’autra lingua da la dieta).

Workshops tematiseschan problems e dumondas determinadas da projects da perscrutaziun e da svilup currents u terminads dacurt, han però in caracter explicitamain applitgà. En in workshop duess il public survegnir la pussaivladad da sa participar al tema en furma applitgada. Ils workshops duran 45 minutas e pon vegnir tegnids en ina da las linguas da la dieta. Sche l’englais è la lingua da workshop, sa stentan las persunas responsablas dals workshops da concepir il workshop linguisticamain uschia che l’englais ed almain in’ulteriura lingua da la dieta vegnan resguardads. Sch’il lavuratori vegn manà atras en in’autra lingua che l’englais, sa stentan las persunas responsablas per ils lavuratoris da metter a disposiziun intginas decleraziuns/intgins documents era per englais.

Lavurs da perscrutaziun pon era vegnir inoltradas sco poster. Las lavurs preschentadas en questa furma cuntegnan ina dumonda e lura, tut tenor il stadi da la perscrutaziun, emprims resultats u ulteriuras dumondas situadas en il context dal tema da la dieta. Quest format è spezialmain adattà per projects da perscrutaziun che stattan plitost al cumenzament u che porschan puncts da partenza per ulteriurs studis. Il format es DIN A0 (aut). Ils posters vegnan preschentads cun in curt referat che dura 10 minutas e pon vegnir preparads e preschentads per tudestg, franzos, talian, rumantsch u englais.

Il tema da la dieta po era vegnir tractà en ina furma creativa resp. artistica. Pussaivlas èn lavurs audiovisualas, documentaziuns creativas, represchentaziuns artisticas etc. che s’occupan en moda, nun convenziunala ed ev. experimentala cun aspects da la tematica da la dieta. Questas preschentaziuns duran max. 30 minutas ed èn libras en lur furma linguistica.

Comité scientific

Angerer-Pitschko, Magdalena (Pädagogische Hochschule Kärnten, Österreich)

Angster, Marco (Sveučilište u Zadru, Hrvatska)

Arnold, Gustav (Pädagogische Hochschule Luzern)

Asgari, Marjan (Freie Universität Bozen, Italien/Libera Università di Bolzano, Italia)

Berchio, Giulia (Pädagogische Hochschule Graubünden/IfM/UNIBE, Schweiz)

Berthele, Raphael (Université de Fribourg, Suisse)

Bitterli, Dieter (Pädagogische Hochschule Luzern)

Blanchet, Philippe (Université Rennes 2, France)

Bleichenbacher, Lukas (Pädagogische Hochschule St. Gallen)

Borloz, Erica (Pädagogische Hochschule Wallis)

Boudreau, Annette (Université de Moncton, Canada)

Büchler, Andrin (Pädagogische Hochschule Graubünden)

Bumann, Corinna (Pädagogische Hochschule Wallis)

Caglia, Dominique (Pädagogische Hochschule Graubünden)

Candelier, Michel (Le Mans Université, France)

Cathomas, Rico (Pädagogische Hochschule Graubünden, Schweiz)

Cerruti, Massimo (Università degli Studi di Torino, Italia)

Cordóba Hernández, Lorena (Universidad Autónoma Benito Juárez de Oaxaca, México)

Dal Negro, Silvia (Università di Bolzano, Italia)

Dammeyer, Jesper (Københavns Universitet, Danmark)

Dittmann, Alina (Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Nysie)

Domínguez, Luisa (Universidad de Buenos Aires)

Ferrarotti, Lorenzo (Università di Bergamo, Italia)

Finco, Franco (Pädagogische Hochschule Kärnten, Österreich)

Giblak, Beata (Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Nysie)

Giudici, Alberto (Pädagogische Hochschule Graubünden, Schweiz)

Grünert, Matthias (Universität Freiburg, Schweiz)

Hashiguti Tiemi, Simone (Universidade Estadual de Campinas, Brasil)

Hatoss, Anikó (University of New South Wales Sydney, Australia)

Hilsdorf Rocha, Claudia (Universidade Estadual de Campinas, Brasil)

Imhof, Andreas (Pädagogische Hochschule Graubünden)

Konstantinidou, Liana (Zürcher Hochschule für Angewandte Wissenschaften, Schweiz)

Krompák, Edina (Pädagogische Hochschule Luzern, Schweiz)

Kunz, Aline (Universität Bern, Schweiz)

Lambelet, Amelia (Haute école pédagogique Vaud, Suisse)

Linderos, Petra (University of Jyväskylä)

Lucchetti, Cristiana (Universität Zürich, Schweiz)

Manna, Valeria (Pädagogische Hochschule Graubünden, Schweiz)

Manno, Giuseppe (Fachhochschule Nordwestschweiz, Schweiz)

Marina, Olena (Pädagogische Hochschule Luzern)

Meier, Kirsten (Pädagogische Hochschule Zürich)

Menghini, Luigi (Pädagogische Hochschule Graubünden, Schweiz)

Micali, Irene (Università di Firenze, Italia)

Moody, Zoé (Pädagogische Hochschule Wallis)

Moretti, Bruno (Universität Bern, Schweiz)

Moskopf, Maria Chiara (Pädagogische Hochschule Graubünden, Schweiz)

Murray, Clíona (University of Galway, Ireland)

Natale, Silvia (Universität Bern, Schweiz)

Negrinelli, Stefano (Pädagogische Hochschule St. Gallen, Institut dal Dicziunari Rumantsch Grischun, Schweiz)

Oechslin, Katharina (Pädagogische Hochschule Luzern)

Pfau, Roland (Universiteit van Amsterdam, Nederland)

Picenoni, Mathias (Pädagogische Hochschule St. Gallen, Schweiz)

Pons, Aline (Università degli Studi della Valle d’Aosta, Italia)

Rathmann, Christian (Humboldt-Universität zu Berlin, Deutschland)

Rellstab, Daniel Hugo (Pädagogische Hochschule Schwäbisch Gmünd)

Rosiak, Karolina (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Polska)

Rotzer, Bernhard (Pädagogische Hochschule Wallis)

Ruberval Franco, Maciel (State University of Mato Grosso do Sul, Brazil)

Salzmann, Sebastian (Pädagogische Hochschule Wallis)

Schmid, Stephan (Universität Zürich)

Schubiger, Patricia (Pädagogische Hochschule Luzern, Schweiz)

Šimičić, Lucija (Sveučilište u Zadru, Hrvatska)

Sorgo, Lara (Inštitut za narodnostna vprašanja Ljubljana, Slovenija)

Todisco, Vincenzo (Pädagogische Hochschule Graubünden, Schweiz)

Tomasuolo, Elena (Consiglio Nazionale delle Ricerche, Italia)

Witt, Monica (Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Nysie, Polska)

Wolfrum, Jutta (Universität Bamberg)

Wyss, Stefanie (Pädagogische Hochschule Luzern)

Program da la dieta

La dieta cumenza mesemna, ils 21 da matg a las 10:30 (registraziun a partir da las 9:30) e finescha venderdi, ils 23 da matg a las 17:30.
Il program detaglià suonda pli tard.

Exposituras ed expositurs a la dieta:

Ingold-Biwa
Hueber Verlag
Klett Sprachen
Klett und Balmer AG
Assoziaciun Babylonia Svizra Ernst Klett Sprachen GmbH

Ulteriurs suondan

Keynotes

Evangelia Adamou

Il spiert biling adaptiv: In’invista detagliada sin basa da WEIRD*
(*persunas dal vest scoladas industrialisadas ritgas democraticas)

Evangelia Adamou è ina perscrutadra senior da linguistica en il Center naziunal per la perscrutaziun scientifica en Frantscha (CNRS). Ella è sa spezialisada sin l’analisa da linguas pauc descrittas e periclitadas cun accent sin il contact linguistic e la bilinguitad cun cumbinar metodas da corpus e psicolinguisticas. Ella ha fatg grondas perscrutaziuns en il Balcan (davart il romani e slav dal Balcan) ed en il Mexico (davart ixcatec ed il romani).

Ella è coeditura da Language ed ella fa era part da la cumissiun da redacziun da Glossa Contact.

Ses ultims cudeschs èn Endangered Languages (en stampa) per la MIT Press Essential Knowledge Series, Understanding Language Contact (2023, Routledge) cun prof. Barbara Bullock e prof. Jacqueline Toribio, e  The Adaptive Bilingual Mind: Insights from Endangered Languages  (2021, Cambridge University Press). Ultra da quai ha ella coedì il Routledge Handbook of Language Contact  cun prof. Yaron Matras (2021).

Bernard Cathomas

Rumantsch grischun ier, oz e damaun.
Davart la creaziun e l’implementaziun d’ina lingua da scrittira rumantscha surregiunala
[Discussiun cun Dominique Caglia]

Bernard Cathomas, dr. phil. da l’Universitad da Turitg, ha gì posts da direcziun tar l’organisaziun linguistica Lia Rumantscha, tar la Fundaziun svizra per la cultura Pro Helvetia e tar la Societad svizra da radio e televisiun SSR. El ha inizià la lingua da scrittira unifitgada rumantsch grischun e promovì sia derasaziun ed acceptanza. Sia ultima publicaziun: Ein Weg zur Einheit in der Vielfalt. Plädoyer für Rumantsch Grischun (2023).

Dominique Caglia

Ruschun Grimantsch en terapia (excurs litterar cun translaziun tudestga)
[Discussiun cun Bernard Cathomas]

Dominique Caglia (naschida Dosch) ha studegià psicologia, pedagogia e rumantsch ed è collavuratura scientifica a la Scola auta da pedagogia dal Grischun. Ella doctorescha davart il tema tudestg sco lingua estra e segunda lingua en scolas rumantschas.

Ultra da quai scriva ella differents texts rumantschs, sco p.ex. il roman da fantasy Sindoria (2013), in ciclus da poesias Rieischs an muvimaint per cumposiziuns musicalas dal project Rieischs dal Chor viril Surses (2023), texts curts ch’èn cumparids en l’ovra rumantscha-franzosa 5 idioms 5 dunnas (2023) u l’istorgia umoristica Ruschun Grimantsch e Misurana – En’istorgia per pitschen e grond (en prep.).

Alexandre Duchêne

Plurilinguitad ed inegualitads – ina relaziun dialectala?

Alexandre Duchêne è professer ordinari per sociologia da lingua a l’Universitad da Friburg e co-directur da l’Institut da plurilinguitad. Sia perscrutaziun cumpiglia l’interfatscha tranter las scienzas linguisticas e socialas e s’occupa da la rolla da la lingua en la producziun da las differenzas ed inegualitads socialas. El è stà envidà sco professer ad ENS Lyon (Frantscha), a l’Universitad da Jyväskylä (Finlanda), a l’Universitad Laval (Canada) ed al Graduate Center of the City University of New York (USA). El è schefredactur dal International Journal of the Sociology of Language e commember da numerusas cumissiuns da redacziun da revistas internaziunalas. Ensemen cun Deborah Cameron è el coeditur da la seria Routledge The Politics of Language.

Kijan Espahangizi

Tge lingua discurra la Svizra postmigranta?

Kijan Espahangizi è in istoricher tudestg-iranais-svizzer e docent privat a l’Universitad da Turitg. El instruescha e fa retschertgas davart l’istorgia da la migraziun, l’istorgia da savida e la globalisaziun ed è responsabel per la furmaziun da scolastas e scolasts al Seminari istoric. El è confundatur dal think & act tank postmigratoric Institut Neue Schweiz INES, e commember da la cumissiun spezialisada da la Fundaziun culturala Pro Helvetia. Il 2023 è cumparida la segunda ediziun da ses cudesch Der Migration-Integration-Komplex. Wissenschaft und Politik in einer (Nicht-)Einwanderungsgesellschaft, 1960-2010 (Konstanz University Press 2022).

Ofelia García

La plurilinguitad decolonisada dal Sid: lecziuns per in context global

Ofelia García è professuressa emeritada en ils programs PhD en l’educaziun urbana ed en las culturas latinamericanas, ibericas e latinas al Graduate Center of the City University of New York. García ha publitgà intensivamain en ils secturs da la bilinguitad/plurilinguitad e da l’educaziun bilingua, da l’educaziun linguistica, da la politica da linguas e sociologia linguistica ed ha survegnì numerus premis. En ils Stadis Unids da l’America è ella vegnida elegida sco commembra da l’Academy of Arts and Sciences (2023) e da la National Academy of Education (2018). Dapli sin www.ofeliagarcia.org.

David Kroik

Instruir, emprender e revitalisar las linguas indigenas: ina perspectiva dal sami

David Kroik è professer extraordinari a la Nord University, Norvegia. El ha questa funcziun en la Faculty of Teacher Education and Arts. Tar ses champs spezialisads tutgan il sami dal Sid, la linguistica, l’instruir e l’emprender linguas. Kroik è era manader da la gruppa da perscrutaziun transdisciplinara davart il sami a Nord University. En sias perscrutaziuns actualas intercurescha Kroik il svilup professiunal da scolastas e scolasts da sami dal Sid cun raquintar da lur experientschas davart l’acquisiziun da linguas. Croik sa participescha er activamain a studis da linguistic landscape nua ch’el applitgescha ina perspectiva indigena critica per intercurir ils spazis colonials en Saepmie. Sco in che ha emprendì sco creschì il sami dal sid, sa deditgescha David Kroik da gidar auters ad emprender lur atgna lingua d’origin. La lavur da Kroik resplenda l’impurtanza da mantegnair e revitalisar las linguas indigenas, surtut en contexts da l’educaziun. Ses engaschi per l’instruir e l’emprender da la lingua dal sami dal Sid exemplifitgescha ses engaschi per revitalisar las linguas indigenas.

La fotografa Helena Andersson Holmqvist

Annelies Kusters

Mobilitad globala tras las linguas da segns

Annelies Kusters è professuressa da sociolinguistica a la Heriot-Watt University (Edinburgh), nua ch’ella lavura dapi il 2017. Cun ina passiun per la perscrutaziun etnografica ha ella manà numerusas lavurs al lieu, tranter auter en Ghana, en l’India ed en la Gronda Britannia. Ella vegn renconuschida per sia experientscha en il studi da las praticas linguisticas, da las ideologias linguisticas, dal transnaziunalissem, da la mobilitad e da las medias en relaziun cun las linguas da segns. Professer Kusters ha realisà set films documentars sin fundament da l’etnografia linguistica.

Lieu da la dieta

La dieta ha lieu en il Center da congress a Tavau (Grischun, Svizra).

Adressa:
Talstrasse 49a, CH-7270 Davos Platz

Ulteriuras infurmaziuns:
davoscongress.ch

Parcadis:
In tschert dumber da parcadis stat a disposiziun avant il Center da congress (taxabel).

Annunzia

A partir dal 30 da zercladur 2024 fin ils 30 d’avrigl 2025

Per la dieta
Per il Conference Dinner

Taxa da la dieta e cundiziuns da pajament
La taxa per la dieta vegn messa a quint a las participantas ed als participants avant la dieta u po vegnir pajada cun ina carta da credit.

Retratga
Suenter la scadenza dal termin d’annunzia èn las annunzias liantas, legitimeschan da sa participar a la dieta ed obligheschan da pajar l’entira taxa da la dieta.

Custs

Taxa da participaziun per la dieta, incl. alimentaziun e Conference Dinner

CHF 280.-
CHF 190.- (per perscrutadras giuvnas e perscrutaders giuvens)

Taxa da participaziun per la dieta incl. alimentaziun, senza Conference Dinner

CHF 200.-
CHF 110.- (per perscrutadras giuvnas e perscrutaders giuvens)

Dimora

Chombras:

Per la pernottaziun dals 21 als 23 da matg 2025 stattan a disposiziun chombras en ils suandants hotels:

Kongress Hotel Davos ****
Promenade 94, CH-7270 Davos
www.hotelkongress.ch

Chombra da standard per il pretsch spezial da: CHF 120.-
incl. solver, excl. taxas da cura.
(La purschida vala dals 21 - 23 da matg 2025)

Situaziun dals parcadis sper il Hotel Kongress:
40 parcadis externs gratuits stattan a disposiziun. In plaz en la garascha po vegnir prendì a fit per CHF 15.00 per notg.

Hotel Grischa****
Talstrasse 3, 7270 Davos
www.hotelgrischa.ch

Chombra da standard per il pretsch spezial da: CHF 110.-
incl. solver, excl. taxas da cura. Quest pretsch spezial vala en il Hotel Grischa per omaduas notgs.
(La purschida vala dals 21 - 23 da matg 2025)

Situaziun dils parcadis sper il Hotel Grischa:
Parcadis externs gratuits stattan a disposiziun. In plaz en la garascha po vegnir prendì a fit per CHF 20.00 per notg.

Hotel Hilton Garden Inn Davos****
Promenade 103, 7270 Davos
www.hilton.com

Chombra da standard per il pretsch spezial da: CHF 110.-
incl. solver, excl. taxas da cura.
(La purschida vala dals 21 -23 da matg 2025)

Reservaziun
Vus pudais reservar Vossa chombra sut info@hotelkongress.ch e profitar da cundiziuns spezialas cun il code «GA000025».
Hotel Grischa: info@hotelgrischa.ch, Code «Tagung Minderheitensprachen».
Hotel Hilton Garden Inn: davos.reservations@hilton.com, code «GPAD24».

Nus recumandain da reservar ad uras la chombra.

Alloschis privats
Airbnb

Per ulteriuras pussaivladads d’alloschi renviain nus sin la pagina-web da Davos Klosters Tourismus
davos.ch

Viadi

Il center da congress è en il center da Tavau ed è bain cuntanschibel tant cun il traffic public sco era cun l’auto.

Tut las infurmaziuns davart il viadi cun ils meds publics u cun l’auto chattais Vus qua: davoscongress.ch

Organisaziun

Scola auta da pedagogia dal Grischun

Organisaziun generala

Lilian Ladner, Manadra da project stab dal rectorat (Direcziun)

Dragana Damjanovic, Conf-Tool

Cuntegns scientifics

Vincenzo Todisco, manader da la professura talian e didactica dal talian SAPGR (Direcziun)

Edina Krompák, manadra da l’Institut per didactica dal rom da las linguas e da la linguistica da furmaziun a la Scola auta da pedagogia da Lucerna (Direcziun)