Sairada tematica
E nossa scola gista?
In ferm e bun sistem da furmaziun è ina da las pitgas centralas da nossa societad. Las sfidas, cun las qualas noss sistem da furmaziun sto actualmain sa confruntar èn vastas e multifaras. Ina tematica relevanta e savens discutada è la selecziun ed en quest connex la dumonda da la gistadad da furmaziun. Il tema da l'occurrenza dals 22 d'avrigl 2024 è stà «Il mitus da las medemas schanzas – scola, selecziun e la gistadad en la furmaziun or da la perspectiva da la politica, economia e furmaziun». Var 130 represchentantas e represchentants da la politica, da l'economia e da la furmaziun han discutà questa dumonda a moda discursiva da differentas varts.
En in referat inizial ha prof. dr. Maag Merki, directura da l'institut per scienzas d'educaziun a l'universitad da Turitg, mussà sin basa da differents studis ch'il background da furmaziun famigliar ha in'influenza sin las cumpetenzas da basa.
Uschia han per exempel ils chantuns cun in pli pitschen dischavantatg en la furmaziun megliers resultats areguard dumagnar las cumpetenzas da basa ch'ils chantuns, en ils quals i sa mussa ina clera influenza da la derivanza da famiglia sin las prestaziuns da las scolaras e dals scolars. Questa tendenza na sa preschenta betg sulettamain tar las cumpetenzas da basa, mabain er en ils resultats actuals dals studis da PISA.
La gistadad en la furmaziun - ina sfida
Entant che las prestaziuns da scolaras e da scolars da famiglias cun buna scolaziun èn constantamain autas, èn las prestaziuns da scolaras e da scolars da famiglias cun plitost pauca scolaziun cleramain regressivas ils davos onns. «Nus perdain las scolaras ed ils scolars da famiglias cun in background pauc scolà», uschia Katharina Maag Merki. Quest effect da la derivanza la maina tar il segund access, numnadamain tar la selecziun en la scola primara. Maag Merki ha pudì mussar sin basa dals resultats en il rom matematica che la repartiziun da las cumpetenzas da basa èn colliadas cun las prestaziuns da matematica tenor tip da scola.
Uschia èn las cumpetenzas da matematica da las meglras scolaras realas e dals megliers scolars reals da matematica sin il medem nivel sco quel da las pli flaivlas gimnasiastas e dals pli flaivels gimnasiasts.
Per evitar tals sbagls en las repartiziuns propona la professuressa da far la selecziun pér a la fin da la 9avla classa (3. classa dal stgalim aut).
En la discussiun da podium cun Marc Bourgeois (commember dal cussegl chantunal sco era da la cumissiun per furmaziun e cultura en il chantun Turitg), Renato Fasciati (directur da la Viafier retica), Franz Eberle (professer emerità per pedagogia gimnasiala ed economica a l'Universitad da Turitg), Katharina Maag Merki (professura per teoria ed empirissem da process da furmaziun scolastics a l'Universitad da Turitg), Sandra Locher Benguerel (anteriura cussegliera naziunala, vicepresidenta dal cussegl da la scola auta da pedagogia dal Grischun, commembra da la fatschenta LCH, scolasta) sco era Rudolf Minsch (vicepresident da la direcziun economiesuisse, manader da la politica generala d'economia e furmaziun/schefeconom), sut la direcziun da prof. dr. Gian-Paolo Curcio (rectur da la SAP dal Grsichun) èn soluziuns pussaivlas e svilups futurs vegnids intimads e discutads a moda controversa.
Las participantas ed ils participants dal podium èn stadas/stads d'accord che la scola sto ademplir tranter auter ina funcziun da qualificaziun e selecziun. I na va betg per la dumonda sche insumma, mabain cura che la selecziun succeda e co ch'ella vegn realisada. Da vart da l'economia vegn pretendì che las notas ed ils rapports sajan cumparegliabels, sche pussaivel schizunt sin nivel naziunal. A medem temp pretenda prof. dr. Rudol Minsch che la furmaziun da basa (emprendissadi) vegni rinforzada e che la qualitad dal gimnasi vegni segirada.
La rolla dal gimnasi e vias alternativas
«Il gimnasi n'è betg adina la via roiala», uschia Rudolf Minsch. Prof. dr. Franz Eberle è da l'avis che la procedura d'admissiun al gimnasi saja buna, cunquai ch'i na vegnia betg mo resguardà la furma dal di da la scolara e dal scolar, mabain ch'era las notas da singuls roms vegnian resguardadas. El ha dentant ina tenuta critica envers l'access liber al gimnasi, tant pli ch'il problem da selecziun fiss lura simplamain stuschà sin pli tard. Sandra Locher Benguerel, Marc Bourgeois e Renato Fasciati accentueschan che la finamira da la scola populara saja tranter auter l'acquist d'enconuschientschas da basa e cumpetenzas, che lubeschian als scolars ed a las scolaras d'emprender cuntinuadamain e da chattar in plaz en la societad sco era en la vita professiunala resguardond lur talents ed interess. Sandra Locher Benguerel punctuescha en quest connex il suandant: «Sco persuna d'instrucziun èsi nossa obligaziun da pussibilitar a las scolaras ed als scolars experientschas da success per ch'ellas ed els possian sa sviluppar a moda optimala. La gistadad en la furmaziun che sa mussa adina pli fitg è in clom da svegliar. Tant pli stuain nus s'engaschar cumplainamain da dar a las scolaras ed als scolars in schanza da svilup faira.»
Selecziun e gistadad èn la furmaziun èn temas che pertutgan nus tuttas e tuts
L'occurrenza «Il mitus da las medemas schanzas. Scola, selecziun e gistadad en la furmaziun or da la perspectiva da la politica, da l'economia ed da la furmaziun» ha mussà che la selecziun sco funcziun da la scola e la pretensiun da la scola d'avair ina auta gistadad en la furmaziun, sin basa da las enconuschientschas fatgas da divers studis, è impurtanta ed actuala.
Contact